Ισαάκ Νεύτων: Ο τελευταίος μάγος;

Από την εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (18-19 Απριλίου 2009)

Λέγεται πως όταν ο Ναπολέων παρατήρησε με κάποια έκπληξη στον Πιερ - Σιμόν Λαπλάς ότι δεν είδε πουθενά τον Θεό στο επιστημονικό του έργο, ο μεγάλος φυσικομαθηματικός του απάντησε: «Ο Θεός, εξοχότατε, θα ήταν περιττή παράμετρος στις εξισώσεις της θεωρίας μου». Ακριβής ή όχι, η μαρτυρία έχει ισχυρή συμβολική σημασία: Καθώς οι θετικές επιστήμες, από την ίδια τους τη φύση, δέχονται ότι υπάρχει μια αντικειμενική πραγματικότητα, που υπακούει στους δικούς της, κοσμικούς νόμους, οι λειτουργοί τους πολύ συχνά κλίνουν προς τον υλισμό, τον αγνωστικισμό, τον Θεό - Φύση του Σπινόζα ή, το πολύ- πολύ, τον Θεό - ωρολογοποιό του Ντεκάρτ. Εναν Θεό, ο οποίος, αφού έφτιαξε το Σύμπαν - ωρολογιακό μηχανισμό και το «κούρδισε», προικίζοντάς το με τους νόμους της αέναης ελέλιξής του, το άφησε στην (αυστηρά προκαθορισμένη) μοίρα του.
Τέκνο αυτής της παράδοσης είναι και ο ευρέως γνωστός, Βρετανός βιολόγος και συγγραφέας, Ρίτσαρντ Ντόκινς (Το Εγωιστικό Γονίδιο, Η περί Θεού Αυταπάτη κ.α.). Μαχητικά άθεος και υπερασπιστής του κοσμικού κράτους, ο Ντόκινς πρότεινε κάποτε, μεταξύ σοβαρού και αστείου, να αντικατασταθεί, στην πολυπολιτισμική Βρετανία, η γιορτή των Χριστουγέννων από τον εορτασμό των γενεθλίων του… Ισαάκ Νεύτωνα! Ο θεμελιωτής της σύγχρονης Φυσικής, ο οποίος γεννήθηκε, σύμφωνα με το Ιουλιανό ημερολόγιο που ίσχυε τότε, στις 25 Δεκεμβρίου του 1642, είναι κοινός ευεργέτης της ανθρωπότητας και προσφέρει, κατά τον Ντόνικς, μια καλή δικαιολογία για διακοπές στους πάντες.
Είναι αλήθεια ότι το έργο που άφησε πίσω του ο Νεύτων προκαλεί δέος με την πρωτοτυπία, το βάθος και το σχεδόν υπερφυσικό εύρος του: Μηχανική, Βαρύτητα, Οπτική, Θερμότητα, Διαφορικός Λογισμός, Αλγεβρα - είναι τα κυριότερα γνωστικά πεδία όπου άφησε ανεξίτηλο στίγμα, όπως γνωρίζουν σήμερα οι μαθητές του λυκείου. Αν ζητούσαμε όλους τους φυσικούς να διαλέξουν τον επιστήμονα που άσκησε τη μεγαλύτερη επιρροή ανά τους αιώνες, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα ψήφιζαν τον Νεύτωνα, πολύ μπροστά και από τον «ροκ σταρ» της σύγχρονης Φυσικής, τον Αϊνστάιν - όσο κι αν ο ίδιος ο Νεύτων, παρότι δεν φημιζόταν για τη σεμνότητά του, είπε κάποτε: «Αν μπόρεσα να δω μακριά, ήταν μόνο γιατί στηριζόμουν σε ώμους γιγάντων»!
Παρόλα αυτά, ο Νεύτων είναι βέβαιο ότι όχι μόνο δεν θα χειροκροτούσε, αλλά θα έφριττε με την πρόταση του Ντόκινς. Ο συγγραφέας του Principia ήταν πιστός Χριστιανός -ίσως «αιρετικός» με τα μέτρα της εποχής, αλλά πιστός- και μάλιστα έγραψε περισσότερες σελίδες θεολογικού, παρά επιστημονικού περιεχομένου (αν και δεν έμεινε στην Ιστορία για την ποιότητα των μεταφυσικών του αναζητήσεων και δεν δέχθηκε να κοινωνήσει στο κρεβάτι του θανάτου). «Η θεωρία μου εξηγεί τους νόμους της βαρύτητας, αλλά δεν εξηγεί ποιος θέσπισε αυτούς τους νόμους», έγραψε χαρακτηριστικά.
Αν κάτι ενσάρκωσε ο Νεύτων, αυτό ήταν η συμβατότητα μεταξύ θρησκείας και αγοράς. Από το 1699 μέχρι τον θάνατό του, το 1727, ήταν επικεφαλής του Βασιλικού Νομισματοκοπείου. Υπηρέτησε (με το αζημίωτο) τα οικονομικά της Βρετανίας, στέλνοντας στην αγχόνη ή στο διαμελισμό πολλούς παραχαράκτες χωρίς το παραμικρό έλεος. Προσεβλήθη κι αυτός από τη διαδεδομένη, εκείνη την εποχή, μανία των αλχημιστών, που πάσχιζαν να μετατρέψουν φτηνά μέταλλα σε χρυσό. Αποτέλεσμα ήταν, στο πτώμα αυτού του έξοχου επιστήμονα, να βρεθούν πολύ ισχυρές συγκεντρώσεις υδραργύρου. Κι ήταν γι’ αυτό που ο διάσημος οικονομολόγος Τζον Μέιναρντ Κέινς, είπε κάποτε: «Ο Νεύτων δεν ήταν ο πρώτος της εποχής του Λόγου, αλλά ο τελευταίος των μάγων»!

Η δημιουργία ενός αστεριού (Αμερικανικό πείραμα θα αξιοποιήσει την θερμοπυρηνική σύντηξη για την παραγωγή ενέργειας)

Το θέμα της παραγωγής Ενέργειας με την αξιοποίηση της θερμοπυρηνικής Σύντηξης είναι σίγουρο πως θα είναι στην πρώτη γραμμή της έρευνας και όχι μόνο, ήδη υπάρχει σε εξέλιξη το πρόγραμμα που θα υλοποιηθεί στην Γαλλία και θα αναφέρεται στο ίδιο αντικείμενο. Είναι καλό να το παρακολουθούμε για να γνωρίζουμε. (ΚΑΖ)

Από την εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (12 Απριλίου 2009)

Ηχεί σαν ιστορία επιστημονικής φαντασίας ή σαν την προσπάθεια του αντιπάλου του Τζέιμς Μποντ να κατακτήσει τον κόσμο. Στην πραγματικότητα, όμως, το σχέδιο για τη δημιουργία ενός αστέρα–μινιατούρα σε μικροσκοπική κάψουλα, που θα προκαλέσει μια μικρής έκτασης θερμοπυρηνική έκρηξη και θα ανοίξει νέους δρόμους για φτηνή, ασφαλή ανανεώσιμη ενέργεια, αποτελεί πνευματικό τέκνο της Εθνικής Υπηρεσίας Πυρηνικής Ασφάλειας της αμερικανικής κυβέρνησης, της οποίας αποστολή είναι η διατήρηση του πυρηνικού οπλοστασίου της χώρας.

Μετά την εξασφάλιση πιστοποιητικού από το υπουργείο Ενέργειας στα τέλη Μαρτίου, το Εθνικό Εργαστήριο Λόρενς Λίβερμορ, 70 χλμ. ανατολικά του Σαν Φρανσίσκο, ξεκινά τώρα μια σειρά πειραμάτων στο Eθνικό Εργαστήριο Θερμοπυρηνικών Αντιδράσεων (NIF), που στοίχισαν 3 δισ. δολάρια. Η εφαρμογή του σχεδίου έρχεται μια δεκαετία μετά την έναρξη της αποστολής. Στόχος είναι το Ιερό Δισκοπότηρο της πυρηνικής φυσικής, η δημιουργία ενέργειας μέσα από ελεγχόμενη πυρηνική σύντηξη, τη διαδικασία δηλαδή που δημιουργεί τη θερμότητα και το φως από τον Ηλιο.

Ραδιενεργά κατάλοιπα

Αν η επιστημονική ομάδα του NIF πετύχει το σκοπό αυτό μέχρι το 2010, το τελικό αποτέλεσμα θα μπορούσε να δώσει μία λύση –έστω στο παρά πέντε– στη διττή κρίση που αντιμετωπίζει ο πλανήτης: την καταστροφική εξάρτησή του από ταχύτατα εξαντλούμενα και εξαιρετικά ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα. Οι υφιστάμενοι πυρηνικοί αντιδραστήρες χρησιμοποιούν τη σχάση, τη διαδικασία διαχωρισμού του πυρήνα ενός ατόμου σε δύο. Πρόκειται για μια δαπανηρή και σύνθετη διαδικασία που ενέχει εγγενείς κινδύνους και δυσεπίλυτα ερωτήματα, όπως πώς και πού θα πρέπει να αποθηκεύονται τα επικίνδυνα ραδιενεργά απόβλητα.

Η σύντηξη, η διαδικασία συμπίεσης δύο πυρήνων σε ένα, χρησιμοποιεί υλικά που διατίθενται εύκολα και παράγει τετραπλάσια ενέργεια, δημιουργώντας ως υποπροϊόν το ακίνδυνο ήλιο, χωρίς να αφήνει πίσω της ραδιενεργά απόβλητα. Το σημείο στο οποίο σκόνταφταν οι επιστήμονες ήταν πως για να πυροδοτηθεί η διαδικασία απαιτείται η δημιουργία τεράστιας ποσότητας ενέργειας. Μέχρι σήμερα.

Στην καρδιά των εγκαταστάσεων του NIF βρίσκεται μια δέσμη 192 λέιζερ, που στεγάζονται σε ένα 10ώροφο κτίριο με μέγεθος σαν τρία γήπεδα ποδοσφαίρου, που έχουν τη δυνατότητα να παράξουν 60 φορές περισσότερη ενέργεια από κάθε προηγούμενο σύστημα. Ουσιαστικά παράγουν ενέργεια ίση με όσο θα κατανάλωναν πέντε τρισεκατομμύρια λάμπες των 100 Watt στο ίδιο διάστημα!

Ισότοπα υδρογόνου

Η ακατέργαστη ενέργεια επικεντρώνεται σε ένα αντικείμενο με μέγεθος και σχήμα όσο ένα μικρό μπιζέλι. Αυτός είναι ο στόχος: μια κούφια πλαστική σφαίρα, που περιέχει ένα μείγμα δευτέριου και τρίτιου, των δύο βαρέων ισοτόπων του υδρογόνου. Για να διασφαλιστεί πως το «μπιζέλι» θα εμβαπτιστεί ομοιόμορφα στην ενέργεια, τοποθετείται σε ένα «hohlraum», έναν άδειο επίχρυσο κύλινδρο με μέγεθος λίγο μεγαλύτερο από μια κάψουλα φαρμάκου, στον οποίο κατευθύνονται οι υπέρυθρες ακτίνες των λέιζερ. Το κενό περίβλημα απορροφά την ενέργεια και την επανεκπέμπει ομοιόμορφα, διασφαλίζοντας μια ενιαία συρρίκνωση.

Μέχρι να ανοιγοκλείσει κανείς τα μάτια, η διαδικασία έχει ολοκληρωθεί. Τα λέιζερ σφυροκοπούν επί «1/20δισεκατομμυριοστό του δευτερολέπτου» προκαλώντας συρρίκνωση της σφαίρας και του περιεχομένου της σε μια πυκνότητα 100 φορές μεγαλύτερη από στέρεο μόλυβο και παράγοντας ταυτόχρονα περισσότερη θερμότητα από την καρδιά του ήλιου, ίση με 100 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου. Αυτό είναι η θερμοπυρηνική σύντηξη και «θα δημιουργήσει συνθήκες παρόμοιες με αυτές που επικρατούν στους πυρήνες των αστεριών, αλλά και στο εσωτερικό των πυρηνικών όπλων». Αυτό τουλάχιστον ισχυρίζονται οι ερευνητές. Αν η πράξη ακολουθήσει τη θεωρία, η σύντηξη θα παράξει 10 έως 100 φορές περισσότερη ενέργεια από αυτήν που χρησιμοποιήθηκε για να την προκαλέσει. Ο επόμενος σταθμός –σε κάποια χρόνια– θα μπορούσε να είναι η δημιουργία εμπορικών σταθμών παραγωγής ενέργειας.

Αντίστροφη μέτρηση

Η επιτυχία, ωστόσο, δεν είναι βέβαιη και κάποιοι αμφισβητούν ότι είναι εφικτή. Η χρήση του συνθήματος «κάψτε και κερδίστε» στην περίπτωση της πυρηνικής σύντηξης, προκειμένου να αποτελέσει βιώσιμη πηγή ηλεκτρισμού, είναι μια ιδέα που πλανάται εδώ και μισόν αιώνα στο μυαλό των επιστημόνων.

Παρ’ όλα αυτά, το NIF έχει ήδη προχωρήσει πέρα από οποιαδήποτε άλλη προσπάθεια και μέχρι του χρόνου ελπίζει πως θα έχει ολοκληρώσει την αποστολή του. Η ομάδα είναι έτοιμη να πετύχει αυτό για το οποίο ξεκίνησε: την ελεγχόμενη πυρηνική σύντηξη και την εξασφάλιση ενέργειας για πρώτη φορά μέσα σε ένα εργαστήριο. «Το NIF έχει σοβαρές πιθανότητες να πετύχει βήματα προόδου, τα οποία μέχρι πρότινος θεωρούνταν αδιανότητα», επισημαίνει ο διευθυντής του NIF, Εντζ Μόουζες.

Η ψηφιακή «επιτομή της Γνώσης»

Στο άρθρο υπάρχουν μερικά ιστορικά στοιχεία, τα οποία είναι χρήσιμο να μπορεί να προσεγίσει κάποιος και αν θέλει ξεκινώντας από αυτά να διερευνήσει βαθύτερα το θέμα. Άλλωστε τα χρόνια που έρχονται, η Wikipedia η οποία, όπως λέγεται, ανταποκρίνεται αμέσως σ’ όλες τις εξελίξεις, θα αποτελεί μια από τις βασικότερες πηγές πληροφόρησης. (ΚΑΖ)

Από την εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (12 Απριλίου 2009). Άρθρο του John Naughton (Από τον Observer)

Το 1768, τρεις Σκωτσέζοι τυπογράφοι άρχισαν να εκδίδουν την «επιτομή της Γνώσης», την Encyclopedia Britannica. Το 1920, η Βρετανική Εγκυκλοπαίδεια αγοράστηκε από τη Sears Roebuck, μια αμερικανική εταιρεία ταχυδρομικών παραγγελιών και η έδρα της μεταφέρθηκε στο Σικάγο. Το 1941, η ιδιοκτησία πέρασε στον Ουίλιαμ Μπέντον, ο οποίος τελικά την κληροδότησε στο ομώνυμο ίδρυμα. Η πιο φημισμένη εγκυκλοπαίδεια όλων των εποχών μεταβλήθηκε σε μια εξαιρετικά κερδοφόρα επιχείρηση, φημισμένη για την ακρίβειά της και την περιεκτικότητά της. Τα έσοδα από πωλήσεις το 1990, προσέγγισαν τα 650 εκατομμύρια δολάρια.

Κι όμως έφτασαν πέντε μόλις χρόνια για να βρεθεί η Βρετανική Εγκυκλοπαίδεια στο «νεκροκρέβατο». Αυτό που τη σκότωσε ήταν μια εγκυκλοπαίδεια σε CD-Rom,που ονομάζεται Encarta και εκδόθηκε από τη Microsoft. Αρχικά το περιεχόμενό της αγοράστηκε από την εντελώς άγνωστη εταιρεία «Φανκ και Ουάγναλς» και στην πραγματικότητα αποτελούσε δυσφήμηση ακόμα και… για τα σκουπίδια. Γι’ αυτό η Microsoft, το εμπλούτισε προσθέτοντας πολυμέσα και κάνοντας πολύ εύκολη τη χρήση του. Εκπληκτο το διοικητικό συμβούλιο της Encyclopedia Britannica ανακάλυψε ότι αυτό το τόσο μέτριο προϊόν είχε καταφέρει ένα γερό πλήγμα στο καταπληκτικό της «Βιβλίο της Γνώσης».

Αντιμέτωπο με την καταστροφή, το ίδρυμα Μπέντον έβαλε πωλητήριο στην Encyclopedia Britannica. Πέρασαν 18 μήνες έως ότου βρεθεί ο αγοραστής, ο Ελβετός δισεκατομμυριούχος Ζακόμπ Σάφρα που την απέκτησε σε τιμή ευκαιρίας.

Η ιστορία της Britannica αποτελεί παράδειγμα του πόσο γρήγορα μπορούν να αναδειχθούν ανταγωνιστές στον ψηφιακό κόσμο. Πριν από μερικές ημέρες η Microsoft ανακοίνωσε ότι μέχρι το τέλος του κόσμου θα θέσει εκτός λειτουργίας όλες τις ιστοσελίδες της Encarta (εκτός, παραδόξως, της ιαπωνικής) και θα σταματήσει τις πωλήσεις του σχετικού λογισμικού. Για ποιο λόγο; Επειδή, εξηγεί η εταιρεία στην ιστοσελίδα της, αν και η Encarta επί πολλά χρόνια ήταν ένα επιτυχημένο προϊόν, ο κόσμος αναζητεί πληροφορίες με διαφορετικούς τρόπους. Εν ολίγοις, η Microsoft λέει: Η Wikipedia μας νίκησε.

H ικανότητα της ιντερνετικής εγκυκλοπαίδειας να ανταποκρίνεται αμέσως σε όλες τις εξελίξεις είναι ένας από τους λόγους που μετέβαλε τον τρόπο που ζητάμε πληροφορίες. Ενας άλλος είναι η ποσότητα των πληροφοριών που περιλαμβάνει. Η αγγλική της έκδοση έχει 2.822.233 λήμματα.Σημαντικό ρόλο στην επιτυχία της διαδραματίζει, επίσης, και η πληθώρα των γλωσσών που εξυπηρετεί: 875.000 λήμματα στα γερμανικά, 774.000 στα γαλλικά, 568.000 στα κινέζικα, 585.000 στα πολωνικά κ.ο.κ.

Η απροθυμία να δεχθούμε ότι τελικά η Wikipedia μπορεί να… πετά είναι σύμπτωμα αυτού που ο νομικός Τζέιμς Μπόιλ αποκαλεί «πολιτισμική αγοραφοβία». Πρόκειται για την εγγενή εσωστρέφειά μας. Και αυτή, όπως κάθε άλλη φοβία, είναι παράλογη και ανθεκτική ακόμα και μπροστά στις αποδείξεις.
Πολλοί λένε ότι η Wikipedia είναι ανακριβής έως και συκοφαντική για κάποια ιστορικά πρόσωπα, διότι συντάσσεται από οποιονδήποτε το επιθυμεί. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι ανάμεσα στους συντάκτες της περιλαμβάνονται πολλοί ακαδημαϊκοί, εξαιρετικοί γνώστες του αντικειμένου τους.Φυσικά και αυτή σε πολλές περιπτώσεις έχει λάθη. Πολλές φορές τα λήμματα είναι ανακριβή, αλλά και κακοήθη. Αλλά είναι καλύτερο αντί να παραπονιόμαστε για τα σφάλματα, να προσπαθήσουμε να τα διορθώσουμε. Η Wikipedia είναι μία από τις σημαντικότερες εφευρέσεις που διαθέτουμε. Ισως πρέπει να την αποδεχθούμε… όπως έκανε η Microsoft.

Aνιχνεύοντας την αρχή του κόσμου με τα βαρυτικά κύματα

Από την εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (Σάββατο 11 Απριλίου 2009).

Του Κωστα Kοκκοτα(Καθηγητή Θεωρητικής Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο του Τίμπινγκεν Γερμανίας και Θεωρίας Σχετικότητας στο ΑΠΘ)

Η αστρονομική έρευνα μέχρι σήμερα βασίζεται στη συλλογή φωτονίων (φωτός) που εκπέμπονται από κάθε γωνιά του ορατού Σύμπαντος. Τα φωτόνια αποτελούν φορείς της πληροφορίας για τις ιδιότητες των διαφόρων αστρικών σωμάτων, όπως για παράδειγμα την επιφανειακή θερμοκρασία των αστέρων και των πλανητών, την ηλικία των αστρικών σωμάτων, όπως και την απόστασή τους απο τη Γη. Ομως οι νόμοι που περιγράφουν την παραγωγή και τη διάδοση των φωτονίων έχουν ελάχιστη επιρροή στη δυναμική των αστρικών συστημάτων.
Το Σύμπαν εξελίσσεται κυρίως χάρη στη βαρύτητα και η θεωρία που την περιγράφει και κατά συνέπεια περιγράφει την εξελικτική πορεία από τη «γέννηση» μέχρι και τον οποιασδήποτε μορφής «θάνατο» του Σύμπαντος είναι αυτή του Αϊνστάιν. Ειδικά η θεωρία του για τη βαρύτητα αποτελεί καθημερινό εργαλείο των αστρονόμων και των θεωρητικών φυσικών στην προσπάθειά τους να κατανοήσουν ακραία κοσμικά φαινόμενα, όπως τρομακτικές αστρικές εκρήξεις, πρωτόγνωρες πηγές ισχυρής ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, τη Μεγάλη Εκρηξη που δημιούργησε το Σύμπαν κ. ο. κ.
Η βαρύτητα είναι η πιο ασθενική από τις δυνάμεις της Φύσης που είναι υπεύθυνες για τη δημιουργία και την εξέλιξη του Σύμπαντος και της ζωής, αλλά σε «συμπαντικές αποστάσεις» υπερτερεί των υπολοίπων δυνάμεων. Η ισχύς της καθορίζεται από δύο παράγοντες, τη μάζα των σωμάτων και τις διαστάσεις τους. Οι αλλαγές της έντασης της βαρύτητας δημιουργούν «κυματισμούς στον χωρόχρονο», όπως και οι αλλαγές του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου δημιουργούν ηλεκτρομαγνητικά κύματα (φωτεινά, ραδιοφωνικά κ. ο. κ). Η θεωρία του Αϊνστάιν προβλέπει ότι η πληροφορία της αλλαγής της έντασης της βαρύτητας θα διαδίδεται στο Σύμπαν με τα βαρυτικά κύματα που το διατρέχουν με ταχύτητα ίση με αυτήν του φωτός. Ενα προφανές ερώτημα είναι πόσο ισχυρές πρέπει να είναι οι αλλαγές του βαρυτικού πεδίου για να γίνουν αντιληπτές και ένα δεύτερο πώς θα τις ανιχνεύσουμε;

Παραμορφώσεις σωμάτων
Η θεωρία προβλέπει ότι μόνο οι μεταβολές πολύ ισχυρών βαρυτικών πεδίων σαν και αυτά που συναντούμε στις κοσμικές αβύσσους, γνωστές ως μαύρες τρύπες, ή στα υπέρπυκνα αστέρια νετρονίων, αλλά και οι αρχικές φάσεις της δημιουργίας του Σύμπαντος θα μπορούσαν να είναι αξιόλογες πηγές βαρυτικών κυμάτων. Παρά την τρομακτική ισχύ της βαρύτητας κοντά σε αυτά τα σώματα, τα παραγόμενα κύματα είναι ασθενικά και δεν ανιχνεύονται τόσο εύκολα. Η ανίχνευσή τους εστιάζεται στην τάση της βαρύτητας να μεταβάλλει τις διαστάσεις των σωμάτων. Αρα, μια συσκευή μέτρησης βαρυτικών κυμάτων θα πρέπει στην ουσία να μετράει παραμορφώσεις σωμάτων ή αλλαγές στην απόσταση μεταξύ δύο ακίνητων σημείων στον χώρο. Οι παραμορφώσεις αυτές είναι απίστευτα μικρές, αλλά και τα όρια των δυνατοτήτων του ανθρώπινου μυαλού είναι ακόμη πιο απίστευτα. Οι πρώτοι ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων διανύουν την αρχική φάση λειτουργίας τους και είναι ήδη σε θέση να μετρήσουν μεταβολές στην απόσταση Γης - Ηλιου μικρότερες του ενός χιλιοστού του μέτρου! Ως το 2013 η ευαισθησία τους πρόκειται να βελτιωθεί κατά περίπου δέκα φορές και τότε αναμένουμε την πρώτη αδιαμφισβήτητη απ’ ευθείας ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων. Τέτοιοι ανιχνευτές βρίσκονται σε λειτουργία σε ΗΠΑ (LIGO), Ιταλία (Virgo) και Γερμανία (GEO600), ενώ στο πλαίσιο της συνεργασίας ESA και NASA προγραμματίζονται και διαστημικοί ανιχνευτές (LISA).
Τα βαρυτικά κύματα αποτελούν τον μοναδικό τρόπο παρατήρησης της «αόρατης πλευράς του Σύμπαντος». Ψυχρά αστρικά αντικείμενα με ισχυρότατα βαρυτικά πεδία, όπως μαύρες τρύπες και παλαιοί αστέρες νετρονίων, αόρατα από τα τυπικά τηλεσκόπια, αποτελούν τους πρώτους στόχους. Οι αόρατες κατά τα άλλα μαύρες τρύπες στέλνουν το «κύκνειο άσμα» τους μέσω βαρυτικών κυμάτων. Σε λίγα χρόνια θα είμαστε σε θέση να παρουσιάσουμε τον πρώτο χάρτη αυτής της «αόρατης πλευράς του Σύμπαντος».

Η πληροφορία είναι εδώ
Πέραν όμως της παρατήρησης των παραπάνω εξωτικών αντικειμένων, η ανίχνευση αυτών των κυμάτων θα διαλευκάνει με μοναδικό τρόπο τη διαδικασία της δημιουργίας. Η επικρατούσα αντίληψη, βασισμένη σε ισχυρά επιστημονικά τεκμήρια, είναι ότι το Σύμπαν δημιουργήθηκε από τη Μεγάλη Εκρηξη, πριν από 14 δισεκατομμύρια χρόνια, και έκτοτε διαστέλλεται συνεχώς.
Οι αστρονόμοι είναι σε θέση να «φωτογραφίσουν» το Σύμπαν στην παιδική του ηλικία, δηλαδή 380 χιλιάδες χρόνια μετά τη Μεγάλη Εκρηξη. Οι ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων, όμως, θα είναι σε θέση να «φωτογραφίσουν» το Σύμπαν στη φάση της δημιουργίας του, δηλαδή κατά τα πρώτα δισεκατομμυριοστά του πρώτου δευτερολέπτου μετά την έκρηξη. Η πληροφορία αυτή βρίσκεται γύρω μας με τη μορφή των κυμάτων βαρύτητας και περιμένει να καταγραφεί. Η απήχηση μιας τέτοιας ανακάλυψης ξεπερνάει τα όρια της αστρονομίας. Θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στη θεωρητική φυσική, αλλά και στη φιλοσοφική και θεολογική θεώρηση του ανθρώπου για τον κόσμο.
Η Αστρονομία Βαρυτικών Κυμάτων θα μας δώσει τη δυνατότητα να δούμε ένα εντελώς αόρατο τμήμα του Κόσμου, το οποίο πιθανώς να κρύβει μυστικά που ούτε καν έχουμε φανταστεί.