Του Κωστα Δεληγιαννη, από την εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (2 Οκτωβρίου 2010)
Είναι γνωστό πως ο ηλεκτρικός σιδηρόδρομος (όπως και τα υπόλοιπα μέσα μαζικής μεταφοράς) αποτελούν μία σημαντική λύση για να εξασφαλίσουν οι σύγχρονες μητροπόλεις στους κατοίκους τους λιγότερο ενεργοβόρες και ρυπογόνες μετακινήσεις. Ωστόσο, η υπηρεσία διαχείρισης του υπέργειου μετρό (SEPTA) στην πόλη της Φιλαδέλφειας πειραματίζεται με μία τεχνολογία η οποία θα της δώσει τη δυνατότητα να γίνει ακόμη πιο φιλική στο περιβάλλον, αφού θα τη βοηθήσει να μειώσει έως και κατά 40% την κατανάλωση ρεύματος και, επειδή το ρεύμα αυτό προέρχεται από λιγνιτικά εργοστάσια, να αποτρέψει σε ετήσια βάση την απελευθέρωση 1.258 τόνων διοξειδίου του άνθρακα. Εξοικονόμηση που για την υπηρεσία μεταφράζεται σε μείωση των λειτουργικών της εξόδων κάθε χρόνο κατά αρκετές χιλιάδες δολάρια.
Η τεχνολογία αυτή ονομάζεται «αναγεννητική πέδηση» και εφαρμόζεται ήδη στα υβριδικά μοντέλα αυτοκινήτων, επιτρέποντάς τους, όταν θέλουν να ακινητοποιηθούν, να εκμεταλλεύονται ενεργειακά κατά το φρενάρισμα την ταχύτητα που έχουν ήδη αποκτήσει. Ετσι, στην περίπτωση των «υβριδικών τρένων», η συγκεκριμένη τεχνολογία θα χρησιμοποιείται όταν οι συρμοί πλησιάζουν στον σταθμό και πρόκειται να σταματήσουν: αντί η κινητική τους ενέργεια να χάνεται με τη μορφή θερμότητας από τους μηχανισμούς που στις συμβατικές αμαξοστοιχίες ακινητοποιούν τους τροχούς, κάθε φορά που τα τρένα της SEPTA αρχίζουν να επιβραδύνονται, τίθεται σε λειτουργία μία γεννήτρια στο κάτω μέρος του αμαξώματος η οποία αξιοποιεί την περιστροφή των τροχών για να παράγει ηλεκτρική ενέργεια.
Ενέργεια η οποία αποθηκεύεται σε μία μπαταρία κοντά στην αποβάθρα και είτε τροφοδοτεί το δίκτυο ηλεκτροδότησης είτε χρησιμοποιείται για να επιταχύνει τους συρμούς όταν ξεκινούν για τον επόμενο σταθμό. Και, παρόλο που η πιλοτική δοκιμή προβλέπει την εγκατάσταση μπαταριών μόνον στον ένα από τους 38 σταθμούς της συγκεκριμένης συγκοινωνιακής γραμμής της υπηρεσίας, η ίδια εκτιμά ότι μέσα σε ένα χρόνο θα τη βοηθήσει να εξοικονομήσει 500.000 δολάρια.
Το ποσό αυτό θα αποσβέσει ένα μέρος από τα 800.000 δολάρια που θα στοιχίσει η αγορά και η τοποθέτηση των συστημάτων που θα αναλάβουν τη συλλογή και τη διαχείριση του παραγόμενου ρεύματος. Αλλωστε, ένα από τα πιο ακριβά συστήματα, και πιο κρίσιμα ώστε η τεχνολογία να αποδειχθεί επιτυχής στην πράξη, είναι οι μπαταρίες, αφού θα πρέπει να μπορούν να φορτίζονται και να εκφορτίζονται σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, ώστε να αποθηκεύουν και να αξιοποιούν την ηλεκτρική ενέργεια από την «αναγεννητική πέδηση».
Εξίσου σημαντικό όμως είναι και το λογισμικό το οποίο θα πρέπει να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή αν κάποια αμαξοστοιχία επιταχύνεται, ώστε να την ηλεκτροδοτήσει με το ρεύμα που προέρχεται από το φρενάρισμα ενός άλλου συρμού, ή αν θα πρέπει να διαβιβάσει αυτό το ρεύμα στο τοπικό ηλεκτρικό δίκτυο. Γι’ αυτό και η SEPTA ανέθεσε την ανάπτυξη του λογισμικού σε μία εταιρεία η οποία ειδικεύεται στην κατασκευή software το οποίο διαχειρίζεται την ηλεκτρική ενέργεια που παράγουν μεγάλα κτίρια μέσω φωτοβολταϊκών συστημάτων ή άλλων μορφών ΑΠΕ. Οταν επεκταθεί η χρήση της σε όλους τους σταθμούς, αυτή η τεχνολογία εξοικονόμησης θα βοηθήσει και την επιχείρηση ηλεκτροδότησης της Φιλαδέλφειας να αντιμετωπίσει τις απότομες αυξήσεις στη ζήτηση, αντλώντας ενέργεια από τον στόλο των «υβριδικών τρένων».
